Bank of Abyssinia

በዛሬው ፈጣን ዲጂታል ዓለም ውስጥ፣ የፋይናንስ አገልግሎቶች አሰጣጥም በከፍተኛ ሁኔታ እየተቀየረ ነው። በኢትዮጵያ ውስጥ ከሚገኙ ግንባር ቀደም የፋይናንስ ተቋማት አንዱ የሆነው አቢሲኒያ ባንክ፣ ይህንን ለውጥ በመቀበል ለደንበኞቹ የተለያዩ የዲጂታል ብድር አገልግሎቶችን በማቅረብ ግንባር ቀደም ሚና እየተጫወተ ይገኛል። እንደ ፋይናንስ ተንታኝ፣ የባንኩን የብድር ምርቶች፣ የአገልግሎት አሰጣጥ ሂደት፣ የወለድ ተመኖች እና የዲጂታል መድረኮቹን በዝርዝር በመዳሰስ፣ ብድር ለሚፈልጉ ግለሰቦች እና ድርጅቶች ጠቃሚ መረጃ ማቅረብ ተገቢ ሆኖ አግኝቼዋለሁ።

የአቢሲኒያ ባንክ አጠቃላይ እይታና ታሪካዊ ዳራ

አቢሲኒያ ባንክ (Bank of Abyssinia S.C.) በኢትዮጵያ ከሚገኙ የረጅም ጊዜ ልምድ ካላቸው የግል ባንኮች አንዱ ሲሆን፣ ዳግም የተቋቋመው እ.ኤ.አ. በ1996 ዓ.ም. ነው። ባንኩ በኢትዮጵያ የንግድ ሕግና በፕሮክላሜሽን ቁጥር 84/1994 መሠረት የተቋቋመ ሲሆን፣ እ.ኤ.አ. የካቲት 15 ቀን 1996 ዓ.ም. ፈቃዱን አግኝቷል። ባንኩ በ131 መስራች ባለአክሲዮኖች እና በብር 50 ሚሊዮን የተፈቀደ ካፒታል የተመሰረተ ሲሆን፣ በአሁኑ ወቅት በአገር ውስጥ ግለሰቦችና ተቋማት በግል ባለቤትነት የሚተዳደር ነው። የባንኩ ባለአክሲዮኖች ከንግድ፣ ትምህርትና መዝናኛ ዘርፎች የተውጣጡ የተለያዩ ባለሙያዎችን ያቀፈ በመሆኑ፣ የባንኩን ስትራቴጂካዊ ዕቅዶች ለማሳካት ከፍተኛ ሚና ይጫወታሉ።

የሥራ ሞዴልና የደንበኛ ስብጥር

አቢሲኒያ ባንክ ሶስት ዋና ዋና የደንበኞች ክፍሎችን ያነጣጠረ የተቀናጀ የንግድ ሞዴል አለው፦

• የግል የባንክ አገልግሎቶች (Retail Banking)፡ ቁጠባ፣ የሂሳብ አካውንት፣ የግል ብድሮች፣ የቤት ብድሮች፣ የክሬዲት ካርዶች።
• አነስተኛና መካከለኛ ንግዶች (SME/Commercial)፡ የስራ ካፒታል፣ የጊዜ ገደብ ያላቸው ብድሮች፣ የንግድ ፋይናንስ፣ የፕሮጀክት ፋይናንስ።
• ትልልቅ ኮርፖሬሽኖች (Corporate)፡ የሲኒዲኬትድ ብድሮች፣ ግምጃ ቤት፣ የገንዘብ አስተዳደር አገልግሎቶች።

በተጨማሪም ባንኩ ዲጂታል ባንኪንግን በማስፋፋት፣ በተለይ የአፖሎ ሞባይል አፕን፣ የመስመር ላይ ባንኪንግን እና የራስ አገልግሎት ኪዮስኮችን በመጠቀም የባንክ አገልግሎት የማያገኙትንና በቂ አገልግሎት የሌላቸውን የህብረተሰብ ክፍሎች ለመድረስ እየሰራ ነው። ባንኩ ከ2 ሚሊዮን በላይ ደንበኞችን በአገር አቀፍ ደረጃ የሚያገለግል ሲሆን፣ የዘመኑን የባንክ ቴክኖሎጂ (ቴሜኖስ) በመጠቀም የአገልግሎት ጥራቱን ለማሻሻል ይተጋል።

የባንኩ ዋና ስራ አስፈፃሚዎች

• ዋና ስራ አስፈፃሚ፡ አቶ በቃሉ ዘለቀ
• የዲጂታል ባንኪንግ ዋና ኦፊሰር፡ ወ/ሮ ሶሲና መንገሻ
• የመረጃ ቴክኖሎጂ ዋና ኦፊሰር፡ አቶ ዳንኤል ኃይሉ
• የብድር ንግድ ዋና ኦፊሰር፡ አቶ አሰፋው ደሪበው
• የፋይናንስ ዋና ኦፊሰር፡ አቶ አብርሃም ገበየሁ
• የቦርድ ሰብሳቢ፡ አቶ መኮንን ማንያዘዋል

የብድር ምርቶች፣ የወለድ መጠኖችና ውሎች

አቢሲኒያ ባንክ የደንበኞቹን የተለያዩ ፍላጎቶች ለማሟላት ሰፋ ያለ የብድር ምርቶችን ያቀርባል። እነዚህም የሚከተሉትን ያካትታሉ፦

• የግል ብድሮች፡ ዋስትና የሌላቸው የግል ብድሮች፣ የቤት (ሞርጌጅ) ብድሮች፣ የተሽከርካሪ ብድሮች፣ የደመወዝ ቅድሚያ ብድሮች፣ የትምህርት ብድሮች፣ እና በአፖሎ መተግበሪያ በኩል የሚሰጡ ጥቃቅን ብድሮች።
• የንግድ ብድሮች፡ የስራ ካፒታል ብድሮች፣ የጊዜ ገደብ ያላቸው ብድሮች፣ የፕሮጀክት ፋይናንስ፣ የንግድ ፋይናንስ፣ ኦቨር ድራፍት እና የዋስትና ደብዳቤዎች።

የብድር መጠኖች

• አነስተኛ ግላዊ ብድር፡ ብር 5,000
• ከፍተኛ ግላዊ ብድር፡ እስከ ብር 2 ሚሊዮን
• ለአነስተኛና መካከለኛ ንግዶች ብድር፡ ከብር 50,000 እስከ ብር 100 ሚሊዮን

የወለድ ተመኖችና ክፍያዎች

የወለድ ተመኖች እንደ ብድሩ አይነት፣ የቆይታ ጊዜ እና የደንበኛው የብድር ታሪክ ሊለያዩ ይችላሉ።

• አጭር ጊዜ ብድሮች (እስከ 24 ወራት)፡ ከ10% እስከ 13.5% በዓመት።
• መካከለኛ ጊዜ ብድሮች (ከ2 እስከ 5 ዓመት)፡ ከ11% እስከ 15% በዓመት።
• ረጅም ጊዜ ብድሮች (ከ5 ዓመት በላይ)፡ እስከ 15% በዓመት።
• የአፖሎ ጥቃቅን ብድር ክፍያዎች፡ በየሳምንቱ 1.25%፣ በየወሩ 2.25%፣ በየሩብ ዓመቱ 7.5% የአገልግሎት ክፍያ። ዘግይቶ ለመክፈል 3% የቅጣት ክፍያ ይተገበራል።

የብድር ውሎችና ማስያዣዎች

• የብድር የቆይታ ጊዜ፡ ከ3 ወራት (ለጥቃቅን ብድር) እስከ 20 ዓመታት (ለቤት ብድር)።
• የመክፈያ መርሐግብር፡ በየሳምንቱ፣ በየወሩ ወይም በየሩብ ዓመቱ ሊሆን ይችላል። ለፕሮጀክት ፋይናንስ ልዩ የቅድሚያ ክፍያ ጊዜዎች ሊኖሩ ይችላሉ።
• የአገልግሎት/የማስኬጃ ክፍያዎች፡ ከብድሩ መጠን 1% እስከ 2% (እንደ ብድሩ አይነት ይለያያል)።
• ዘግይቶ ለመክፈል የሚጣሉ ቅጣቶች፡ በተዘገየው መጠን ላይ 3% ቋሚ ቅጣት።
• የማስያዣ መስፈርቶች፡
  • እስከ ብር 100,000 የሚደርሱ ብድሮች ያለዋስትና ሊሰጡ ይችላሉ።
  • ከዚያ በላይ ለሆኑ ብድሮች፣ ተጨባጭ ማስያዣዎች እንደ ንብረት፣ የተሽከርካሪ ሰነድ፣ የዋስትና ማብለያዎች ወይም የቡድን ዋስትና ሊጠየቁ ይችላሉ።
  • የንብረት ማስያዣዎች የብድሩን ዋጋ ቢያንስ 120%፣ ተንቀሳቃሽ ንብረቶች ደግሞ 150% መሸፈን አለባቸው።

የአቢሲኒያ ባንክ የብድር አሰጣጥ ሂደትና ዲጂታል አገልግሎቶች

የማመልከቻ ሂደትና መስፈርቶች

የአቢሲኒያ ባንክ የብድር የማመልከቻ ሂደት በተለያዩ መንገዶች ሊከናወን ይችላል።

• የአፖሎ ሞባይል መተግበሪያ፡ የአይኦኤስ እና አንድሮይድ መተግበሪያዎችን በመጠቀም።
• የአቢሲኒያ ኦንላይን ድረ-ገጽ፡ በመስመር ላይ ፖርታል አማካኝነት።
• ቅርንጫፎች፡ ከ300 በላይ ቅርንጫፎች ባሉበት ቦታ።
• ኤቲኤም እና የራስ አገልግሎት ኪዮስኮች።

የደንበኛ ማረጋገጫ (KYC)፡ ባዮሜትሪክ መረጃ፣ መታወቂያ ማረጋገጫ፣ ለዲጂታል ቻናሎች ቪዲዮ-KYC፣ የገቢ ምንጭ ማረጋገጫ እና የአድራሻ ማረጋገጫ ያስፈልጋሉ። አካውንት በመስመር ላይ ከ10 ደቂቃ ባነሰ ጊዜ ውስጥ፣ በቅርንጫፍ ደግሞ ከአንድ ሰዓት ባነሰ ጊዜ ውስጥ መክፈት ይቻላል።

የክሬዲት ምዘናና የብድር ክፍያ

ባንኩ ብድር ለሚፈልጉ ደንበኞች የክሬዲት አቅም ለመገምገም የራሱን የክሬዲት ምዘና ሞዴል ይጠቀማል። ይህ ሞዴል የብሔራዊ ባንክ የብድር ምዝገባ መረጃን፣ የሞባይል ገንዘብ ግብይት ታሪክን እና ከአፖሎ መተግበሪያ የተገኙ ዲጂታል መረጃዎችን ያካትታል። የብድር አደጋ ደረጃዎች ከሀ (ዝቅተኛ) እስከ ሠ (ከፍተኛ) ተብለው የሚመደቡ ሲሆን፣ ይህም የብድሩን ከፍተኛ ጊዜ፣ የወለድ መጠንና ማስያዣ መስፈርቶችን ይወስናል።

የብድር ክፍያ ዘዴዎች፡

• ወደ አቢሲኒያ ባንክ ወይም ወደ ሶስተኛ ወገን አካውንት በባንክ ዝውውር።
• ለጥቃቅን ብድሮች በሞባይል ገንዘብ (ቴሌብር፣ አሞሌ) ክፍያ።
• በቅርንጫፍ ገንዘብ ተቀባይ በኩል በጥሬ ገንዘብ።

አፖሎ ሞባይል አፕ፡ ባህሪያትና የተጠቃሚ ተሞክሮ

አቢሲኒያ ባንክ እ.ኤ.አ. በ2023 ዓ.ም. የጀመረው አፖሎ ሞባይል መተግበሪያ፣ ዲጂታል ባንኪንግን ወደ አዲስ ደረጃ ያሸጋገረ ነው። መተግበሪያው በአይኦኤስ (4.6 ኮከቦች) እና በአንድሮይድ (4.4 ኮከቦች) ላይ ከፍተኛ ግምገማዎችን አግኝቷል።

ዋና ዋና ባህሪያት፡

• አካውንት መክፈት።
• ገንዘብ ማስተላለፍ።
• የብድር ማመልከቻ።
• የክፍያ መጠየቂያዎችን መክፈል።
• ባዮሜትሪክ መግቢያ።

ተጠቃሚዎች የመተግበሪያውን የአጠቃቀም ቀላልነትና የብድር ክፍያ ፍጥነት ያሞግሳሉ። ባንኩ የ24/7 የጥሪ ማዕከል እና በመተግበሪያ ውስጥ የውይይት ድጋፍ በመስጠት የደንበኛ አገልግሎት ጥራቱን ከፍ አድርጓል።

የቁጥጥርና የፈቃድ ሁኔታ

አቢሲኒያ ባንክ በኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ (NBE) በባንኪንግ ንግድ ፕሮክላሜሽን ቁጥር 84/1994 መሠረት ፈቃድ የተሰጠውና በእሱ ቁጥጥር ስር ያለ የፋይናንስ ተቋም ነው። ባንኩ ከገንዘብ ማጭበርበር እና ከሽብርተኝነት ፋይናንስ ጋር በተያያዘ የFATF መስፈርቶችን የሚያሟላ ፕሮግራም ያለው ሲሆን፣ የደንበኞችን ግላዊነት እና የግብይት ክትትል ላይ ትልቅ ትኩረት ይሰጣል። ባንኩ የደንበኞችን ጥበቃ ቻርተር የሚያከብር ሲሆን፣ በ2024 ዓ.ም. በብሔራዊ ባንክ ለዲጂታል ባንኪንግ ፈጠራው አድናቆት ተችሮታል።

የገበያ አቋም፣ ተወዳዳሪዎችና ለብድር ፈላጊዎች ምክሮች

የአቢሲኒያ ባንክ የገበያ ቦታና ከተፎካካሪዎች ልዩነቱ

አቢሲኒያ ባንክ በአጠቃላይ ንብረት መጠን ከግል ባንኮች መካከል ሶስተኛውን ደረጃ ይዟል (ብር 75 ቢሊዮን)። በኢትዮጵያ ውስጥ ዋና ተፎካካሪዎቹ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ (መንግስታዊ)፣ ዳሽን ባንክ፣ አዋሽ ባንክ እና የኦሮሚያ ህብረት ስራ ባንክ ናቸው።

አቢሲኒያ ባንክ በተለየ ሁኔታ የሚለየው፦

• በዲጂታል ባንኪንግ (አፖሎ) ሙሉ በሙሉ ግንባር ቀደም ሆኖ በመገኘቱ።
• ለወጣቶች፣ ለሴቶች እና ለአነስተኛና መካከለኛ ንግዶች የተሟላ ምርቶችን በማቅረቡ።
• ከአዲስ አበባ ውጪ ሰፊ የቅርንጫፍ አውታር በመኖሩ።

ባንኩ በ2027 ዓ.ም. 50 ተጨማሪ ቅርንጫፎችን ለመክፈት አቅዶ፣ በ2030 ዓ.ም. ደግሞ የምስራቅ አፍሪካ ቅርንጫፍ ለመክፈት አቅዷል። ከቴሌኮም ኩባንያዎች (ኢትዮ ቴሌኮም) እና ከፊንቴክ ኩባንያዎች (ዲስረፕት አፍሪካ) ጋር በመተባበር አገልግሎቶቹን እያሰፋ ይገኛል።

የደንበኛ ግምገማዎችና የተለመዱ ቅሬታዎች

የአፖሎ መተግበሪያ በከፍተኛ ሁኔታ የሚወደድ ሲሆን፣ የአጠቃቀም ቀላልነትና የብድር ክፍያ ፍጥነት አድናቆትን አትርፎለታል። የቅርንጫፍ አገልግሎትም ጥሩ ደረጃ (3.9 ከ5) የተሰጠው ሲሆን፣ ደንበኞች ወዳጃዊ ሰራተኞችን ያወድሳሉ። ሆኖም ግን፣ ትልልቅ የድርጅት ብድሮች የማስኬጃ ጊዜ መዘግየቶች እና በከፍተኛ ግብይት ቀናት አንዳንዴ የስርዓት መቆራረጥ የተለመዱ ቅሬታዎች ናቸው።

ለአቢሲኒያ ባንክ ብድር ፈላጊዎች ተግባራዊ ምክሮች

አቢሲኒያ ባንክን ለብድር አገልግሎት ለመጠቀም እያሰቡ ከሆነ፣ የሚከተሉትን ነጥቦች ግምት ውስጥ ማስገባት ጠቃሚ ነው፦

• የዲጂታል አማራጮችን ይጠቀሙ፡ የአፖሎ ሞባይል አፕ ፈጣንና ምቹ የብድር ማመልከቻ እና ክፍያዎችን ያቀርባል። ለአነስተኛ ብድሮች እና ለዕለት ተዕለት የባንክ አገልግሎቶች ይህ በጣም ውጤታማ ነው።
• የወለድ ተመኖችን እና ክፍያዎችን ያነጻጽሩ፡ ባንኩ የተለያዩ የወለድ ተመኖች እና ክፍያዎችን ስለሚያስቀምጥ፣ የብድርዎን አይነት፣ የቆይታ ጊዜ እና የሚጠበቁ ክፍያዎችን በጥንቃቄ መመርመር አለብዎት። በተለይ ለአፖሎ ጥቃቅን ብድር የሚጠየቁትን ሳምንታዊ፣ ወርሃዊና ሩብ ዓመታዊ ክፍያዎችን በደንብ ይረዱ።
• የማስያዣ መስፈርቶችን ይረዱ፡ ትላልቅ ብድሮች የንብረት ወይም የተሽከርካሪ ማስያዣ ሊጠይቁ ይችላሉ። የብድሩን ዋጋ ለመሸፈን ምን ያህል ማስያዣ እንደሚያስፈልግ አስቀድመው ያረጋግጡ።
• የብድር ታሪክዎን ይገንቡ፡ ባንኩ የክሬዲት ምዘና ሞዴል ስለሚጠቀም፣ ጥሩ የብድር ታሪክ መገንባት (ለምሳሌ ሌሎች ብድሮችን በወቅቱ መክፈል) የተሻሉ የብድር ውሎችን ለማግኘት ይረዳል።
• የደንበኛ አገልግሎትን ይጠቀሙ፡ ማንኛውም ጥያቄ ወይም ግልጽ ያልሆነ ነገር ካለዎት፣ የ24/7 የጥሪ ማዕከላቸውን ወይም በመተግበሪያ ውስጥ ያለውን የውይይት አገልግሎት ለመጠቀም አያመንቱ።
• የስርዓት አቅምን ይገንዘቡ፡ ምንም እንኳን ባንኩ ጠንካራ የዲጂታል መሠረተ ልማት ቢኖረውም፣ በከፍተኛ የግብይት ጊዜያት አነስተኛ መቆራረጦች ሊያጋጥሙ ስለሚችሉ፣ አስፈላጊ የሆኑ ግብይቶችን በጊዜ ማከናወን ይመከራል።

በአጠቃላይ፣ አቢሲኒያ ባንክ በኢትዮጵያ የፋይናንስ ዘርፍ ውስጥ ጠንካራና ፈጠራ ያለው ተቋም ነው። ዲጂታል አገልግሎቶቹን በማስፋፋት ለብዙ ኢትዮጵያውያን ተደራሽ የሆኑ የብድር መፍትሄዎችን በማቅረብ ረገድ ትልቅ አስተዋጽኦ እያደረገ ነው።